Bewindvoering, hoe gaat dit in zijn werk?

Vanaf 1 september 2014 spreekt men niet langer van verlengde minderjarigheid en voorlopige bewindvoering, maar van bewindvoering. Dit is een beschermingsregeling die vertrekt van de mogelijkheden van je kind en waarbij men hem of haar zo veel mogelijk autonomie wil geven. Het gaat hier over een volwassene (meerderjarige) die door zijn (mentale) gezondheid niet (meer) zelf zijn zaken kan regelen, zelf zijn belangen niet kan behartigen en daardoor gerechtelijke bescherming krijgt.
Het is de vrederechter die de bewindvoerder aanstelt, bij voorkeur iemand van de familie. Wanneer dit niet mogelijk is om één of andere reden zal hij een professionele bewindvoerder aanstellen.
Alle bestaande statuten verlengde minderjarigheid en voorlopige bewindvoering zullen op 1 september 2019 automatisch overgaan naar bewindvoering. Volgens de wet hoeven ouders niets te ondernemen. Als de ouders en de vrederechter niets ondernemen, dan is het statuut van het bewind (nieuwe wet) automatisch van toepassing vanaf 1 september 2019.

Een bewindvoerder neemt beslissingen over goederen of over de persoon zelf, dit steeds in het belang van deze persoon. Hij vertegenwoordigt de beschermde persoon bij bepaalde handelingen of staat hem bij. De te beschermen persoon zelf, zijn familie of een andere belanghebbende (bijvoorbeeld een maatschappelijk werker of hulpverlener) of de procureur des Konings kan gerechtelijke bescherming aanvragen.

De aanvraag gebeurt via een verzoekschrift dat het sociaal netwerk en de leefsituatie beschrijft. Het kan ook suggesties bevatten voor de bewindvoering zoals wie er als bewindvoerder kan aangeduid worden, wie vertrouwenspersoon kan zijn, enz. …
Hoe meer informatie er in het verzoekschrift is vermeld, hoe makkelijker het is voor de vrederechter om een maatregel uit te werken, aangepast aan de situatie van de persoon.
Je kan dus ook aan de sociaal assistent, een poetshulp, verpleegkundige of een andere persoon die betrokken is informatie vragen en deze toevoegen aan het verzoekschrift.
Je dient het verzoekschrift in bij de vrederechter van de verblijfplaats van de te beschermen persoon. Verblijft die in een residentiële voorziening voor mensen met een handicap? Dan wordt het verzoekschrift ingediend bij het vredegerecht bevoegd voor die gemeente.

Een model van verzoekschrift en een model van medisch attest vind je terug op de website van de FOD justitie (www.just.fgov.be) of kan je aanvragen bij de griffie van het vredegerecht.
Het attest van woonst bekom je bij de gemeente.
Je kan al een beschermingsverzoek indienen vanaf het ogenblik dat je kind de leeftijd van 17 jaar heeft bereikt. Dit is mogelijk zodra vaststaat dat je kind wanneer die meerderjarig is niet in staat is om zelf behoorlijk zijn goederen of persoonlijke rechten te beheren omwille van zijn lichamelijke of geestelijke gezondheidstoestand (geheel of gedeeltelijk, tijdelijk of definitief).

De procedure om een bewindvoerder aan te vragen is gratis. Het attest van woonst bij de gemeente is gratis. Voor het medisch attest betaal je de consultatie bij de dokter.

De vrederechter controleert of hij de nodige documenten heeft ontvangen. De te beschermen persoon en degenen die met hem samenwonen (zoals vader, moeder, ..) worden per gerechtsbrief door de griffier opgeroepen. De vrederechter kan ook diegenen uitnodigen die hij nuttig acht zoals vertrouwenspersoon, maatschappelijk werkers, familieleden die in het verzoekschrift zijn aangeduid … .
De vrederechter heeft een eerste gesprek met de te beschermen persoon. Is het moeilijk voor deze persoon om zich te verplaatsen, bezoekt de vrederechter hem thuis, in het ziekenhuis of instelling.
Zo kan hij zich een beeld vormen van de situatie van de te beschermen persoon en een beslissing nemen.
Wanneer de vrederechter de beschermde persoon onder bewind plaatst, wordt de aangestelde bewindvoerder binnen de drie dagen op de hoogte gebracht.
Deze heeft acht dagen de tijd om zijn opdracht te aanvaarden of te weigeren. Bij weigering stelt de vrederechter ambtshalve een andere bewindvoerder aan.
De beschikking van de vrederechter vermeldt de handelingen waarvoor de beschermingsmaatregel geldt.

Je kan in je testament of tijdens een contact met de vrederechter een bewindvoerder voorstellen. De vrederechter neemt echter de uiteindelijke beslissing, maar meestal zal hij zich baseren op het voorstel van de ouders.
Heb je jouw voorkeur niet vastgelegd in een testament of werd de vrederechter niet op de hoogte gebracht van jouw voorkeur? Dan benoemt een vrederechter zelf de nieuwe bewindvoerder.