Alternatief onderwijs of methodescholen: iets voor jouw kind?

Heel wat verschillende scholen bieden alternatief onderwijs. We lijsten de voornaamste methodescholen op. In Vlaanderen is er een groter aanbod aan methodescholen dan in Wallonië. Voor het aanbod in Vlaanderen en Nederlandstalige scholen in Brussel kun je terecht bij de onderwijskiezer.  

• Freinetschool: de Freinetscholen zijn de bekendste methodescholen en tellen dan ook de meeste leerlingen. In 2018 verwelkomden de Freinetscholen 12.900 leerlingen in het lager onderwijs. Wat is er kenmerkend aan Freinetonderwijs? Het klasleven wordt meer in handen van de leerlingen gelegd. De leerkracht brengt vooral structuur aan en heeft eerder een begeleidende rol. Enkele Freinetscholen bieden ook secundair onderwijs.  

• Steinerschool: de Steinerscholen telden 5.144 leerlingen in 2018. In de Steinerscholen staan het hoofd, het hart en de handen centraal: kinderen ontwikkelen hun verstand, gevoel en daadkracht aan de hand van handvaardigheids-, kunst- en denkvakken. De Steinerschool wordt ingedeeld in zeven leerjaren.  

• Ervaringsgericht onderwijs of projectonderwijs: deze vorm van alternatief onderwijs focust op de ervaring van het kind aan de hand van uitstappen en groepsprojecten. De school betrekt de ouders graag zo veel mogelijk bij het leerproces. 

• Montessori: het uitgangspunt voor deze methodeschool is de natuurlijke drang naar zelfontplooiing, die bij elk kind aanwezig is. “Help mij het zelf te doen” is de slagzin: kinderen zoeken zelfstandig informatie op, met ondersteuning van de leerkracht waar nodig. 

• Dalton: Daltonscholen zijn nog redelijk onbekend bij ons, maar daarom niet onbemind. In deze scholen ligt de nadruk op keuzevrijheid voor de leerlingen, zelfstandigheid en een vlotte samenwerking met de andere kinderen. 

• Jenaplan: in deze onderwijsvorm zitten kinderen van verschillende leeftijden in stamgroepen bij elkaar. De vier pijlers zijn: gesprek, spel, werk en viering. Leerlingen werken vaak samen aan projecten. Samen werken en leven vormen de focus in deze scholen. 

• Decroly: de Decrolyschool beschrijft zichzelf als een “school van en door het leven”. Decrolyleerkrachten maken leerstof graag heel concreet, zodat leerlingen de stof gemakkelijker kunnen vatten. Kinderen nemen actief deel aan de lessen. Er wordt lesgegeven aan de hand van het globalisatieprincipe (“met zinnen die kinderen begrijpen”) en met belangstellingscentra – wat lijkt op thematisch werken. 

• Leefschool: in een leefschool staan een gezellige omgeving en groene speelruimte centraal. Het motto luidt: “Een kind kan pas optimaal de eigen talenten ontdekken en ontwikkelen als het zich goed in zijn vel voelt.” 

• Spelend leren: de naam van deze onderwijsvorm verklapt het al: spel wordt als leermiddel ingezet. Kinderen leren spelend rekenen en ontdekken de leerstof in speelleerhoeken, die overigens ook hun intrede vonden in het regulier onderwijs als ‘hoekenwerk’. 

Ben je nog op zoek naar een school voor je kind of wil je misschien van school veranderen?  
In het basisonderwijs zijn de verschillen tussen een traditionele school of een methodeschool relatief klein. In het secundair onderwijs zijn de verschillen groter. Een goede school heeft in elk geval een duidelijke visie en structuur, die overeenstemmen met de opvoeding die jij je kind wil geven. Wist je trouwens dat je verslagen van schoolinspecties in Vlaanderen online kunt raadplegen?  

Heel wat ouders kiezen bewust voor een alternatieve onderwijsmethode. Maar er zijn ook ouders van kinderen met leer- of andere stoornissen die pas voor een methodeschool kiezen wanneer het reguliere onderwijs geen goede match blijkt. Heel wat kinderen in methodescholen hebben dan ook een officieel erkende diagnose, zoals ADHD, dyslexie of een autismespectrumstoornis. Sommige ouders zien een methodeschool daarom als laatste halte, voor hun oogappel naar het bijzonder onderwijs moet. Soms zijn kinderen ook daadwerkelijk beter af in methodescholen, omwille van hun specifieke aanpak en oog voor het individuele welzijn van elk kind. Maar net zo goed kan het ook anders uitpakken. Luisteren naar de noden van je kind is daarom essentieel om een school te kunnen kiezen die bij hem of haar past. 

Op zoek naar meer informatie over scholen? Parentia helpt je graag bij je gezinsadministratie. In onze blogverzamelen we nuttige tips en inspiratie om je te begeleiden in de opvoeding van je kindje. 

Bronnen:

www.knack.be
www.libelle.be
www.gezinsbond.be
www.onderwijskiezer.be
www.vlaanderen.be
www.jereussis.be
www.vlaanderen.be
www.ligue-ensiegnement.be
www.taaluniversum.org
www.interactum.be